"Θολό το τοπίο για το μέλλον των ΤΕΙ"

Τρίτη 30 Νοεμβρίου 2010

Εξι «αγκάθια» εμποδίζουν την ανάπτυξη των ΤΕΙ, τα οποία τίθενται σε δεύτερη και τρίτη... μοίρα με τις προωθούμενες ρυθμίσεις της κυβέρνησης. Η υποχρηματοδότηση, το «πάγωμα» των μεταπτυχιακών, η αναγνώριση των κολεγίων, η έλλειψη προσωπικού, τα εκκρεμή επαγγελματικά δικαιώματα σε 20 ειδικότητες, καθώς και το ανεκπλήρωτο χρόνιο αίτημα της ακαδημαϊκής ολοκλήρωσης οδηγούν στην υποβάθμιση των Τεχνολογικών Ιδρυμάτων, τα οποία αγωνίζονται για να μετεξελιχθούν σε πανεπιστήμια.
Την εικόνα αυτή σκιαγραφούν οι διοικήσεις των ΤΕΙ υποστηρίζοντας ότι με την εισβολή των κολεγίων στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας ουσιαστικά οι νέοι, με την ευθύνη του υπουργείου Παιδείας, ωθούνται στην ιδιωτική εκπαίδευση. Εκφράζουν, δε, τον έντονο προβληματισμό τους διότι το κείμενο διαβούλευσης για την ανώτατη εκπαίδευση δεν απαντά με ειλικρίνεια στην «κοινωνική απαίτηση της θεσμικής ολοκλήρωσης των ΤΕΙ ως ακαδημαϊκών ιδρυμάτων».
Η μείωση της χρηματοδότησης αποτελεί κυρίαρχο ζήτημα για τα ΤΕΙ, τα οποία βρίσκονται σε οριακή οικονομική κατάσταση. Εάν συνεχιστεί η περικοπή των κονδυλίων, εκτιμάται πως ορισμένα εξ αυτών δε θα μπορέσουν να καλύψουν την επόμενη χρονιά ούτε τις στοιχειώδεις ανάγκες τους (π.χ. θέρμανση). Το «ψαλίδι» στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων επέφερε καθυστερήσεις στην εκτέλεση των έργων και στην ανάπτυξη των υποδομών.
«Το κτίριο είχε να βαφτεί 15 χρόνια. Πριν από δύο χρόνια, όταν αναλάβαμε τη διοίκηση, ζητήσαμε χρήματα για τη συντήρησή του. Προχωράει μεν το έργο, αλλά με πολύ αργούς ρυθμούς, διότι υπάρχει μία δυσκολία στην εκτέλεση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων», δήλωσε στον «ΑτΚ» ο πρόεδρος του ΤΕΙ Καβάλας, Αθανάσιος Μητρόπουλος τονίζοντας ότι το ίδρυμα έχει εφαρμόσει δραστικό πρόγραμμα περιστολής δαπανών.
Στο ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας οι 600 έκτακτοι εκπαιδευτικοί είναι απλήρωτοι από τον περασμένο Μάιο, ενώ παρουσιάζεται έλλειψη διδασκόντων και διοικητικού προσωπικού. Τη στιγμή που γίνονται διορισμοί 300 μελών ΔΕΠ στα πανεπιστήμια, στα ΤΕΙ έχει μπει «φρένο» στις προσλήψεις διδασκόντων.
Πάντως, το υπουργείο Παιδείας άναψε το «πράσινο φως» για τη χορήγηση 3.000.000 ευρώ στα ΤΕΙ Αθήνας, Θεσσαλονίκης και Πειραιά, ύστερα από την άρνησή τους να δεχτούν μετεγγραφόμενους σπουδαστές.

Μεταπτυχιακά
Η αναστολή στην έκδοση αποφάσεων για τη λειτουργία μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών, που δίνουν κύρος στα ΤΕΙ και στους πτυχιούχους τους, υποβαθμίζει τα ιδρύματα, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της 43ης Συνόδου των Προέδρων, που διεξήχθη την περασμένη εβδομάδα στην Αθήνα. Είναι χαρακτηριστικό ότι έχουν υποβληθεί προτάσεις από διάφορα ΤΕΙ για την υλοποίηση μεταπτυχιακών προγραμμάτων και παραμένουν στα... συρτάρια του υπουργείου Παιδείας.
Το κείμενο διαβούλευσης του υπουργείου Παιδείας όχι μόνο δεν εντάσσει τα ΤΕΙ στον ενιαίο χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης, αλλά με ρυθμίσεις που προωθούνται σήμερα από το υπουργείο Παιδείας τα ιδρύματα θίγονται και υποβαθμίζονται, τόσο θεσμικά όσο και λειτουργικά, όπως υποστήριξαν οι διοικήσεις τους. «Αντίθετα, η αναγνώριση, ως πανεπιστημιακών πτυχίων, των πιστοποιητικών που απονέμονται μέσω συμφωνιών δικαιόχρησης, ωθεί τους νέους στην ιδιωτική εκπαίδευση, ενώ παράλληλα απαξιώνει τα ΤΕΙ», τόνισαν οι πρόεδροι.
Αντιδράσεις προκαλούν και οι καθυστερήσεις στην κατοχύρωση των εκκρεμών επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων των ΤΕΙ σε περίπου 20 ειδικότητες.

Μοντέλο διοίκησης
Το «κλειδί» στην υπόθεση των αλλαγών στο χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης θεωρείται το προτεινόμενο μοντέλο διοίκησης. «Εάν εφαρμοστεί ως έχει, θα λειτουργήσει ως "ντόμινο" για τις υπόλοιπες διατάξεις. Ουσιαστικά πλήττεται το αυτοδιοίκητο των ιδρυμάτων, εκτός και αν αλλάξουν το άρθρο του Συντάγματος που προβλέπει ότι είμαστε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, πλήρως αυτοδιοικούμενα», τόνισε ο πρόεδρος του Α-ΤΕΙ Θεσσαλονίκης, Παύλος Καρακολτσίδης.
Η Σύνοδος επιφυλάχθηκε να εξετάσει σε βάθος τις επιπτώσεις της ενδεχόμενης εφαρμογής του προτεινόμενου μοντέλου, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν αντιτίθεται στον κοινωνικό έλεγχο, τη διαφάνεια και τη λογοδοσία, οι οποίες πρέπει να διασφαλίζονται και με τη «με μέτρο συμμετοχή εκπροσώπων των κοινωνικών εταίρων στα όργανα διοίκησης, υπό την ευθύνη των ίδιων των ΑΕΙ».
Αναγκαία θεωρείται, παράλληλα, η χωροταξική και θεματική αναδιάρθρωση της ανώτατης εκπαίδευσης. Οι πρόεδροι των ΤΕΙ διαφωνούν με την άποψη του υπουργείου Παιδείας για το δυϊσμό της ανώτατης εκπαίδευσης, επικαλούμενοι αντίστοιχα μοντέλα αναμόρφωσης, που εφαρμόστηκαν επιτυχώς στο εξωτερικό, όπου τα ΤΕΙ έγιναν είτε πανεπιστήμια είτε πανεπιστημιακά ιδρύματα. «Το κείμενο διαβούλευσης δε δίνει απαντήσεις στο αίτημα των ΤΕΙ για μετεξέλιξή τους σε Τεχνολογικά Πανεπιστήμια. Ο ρόλος τους είναι μετέωρος», δήλωσε ο πρόεδρος του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, Γιώργος Χαραλαμπίδης.

Πρόταση για συγχωνεύσεις
Η εισήγηση του κ. Καρακολτσίδη για συγχώνευση των συνολικά 40 ΑΕΙ - ΤΕΙ, ώστε να προκύψουν 22, «τάραξε τα νερά», αλλά δεν εγκρίθηκε από τη Σύνοδο. Ειδικότερα, ο πρόεδρος του Α-ΤΕΙ Θεσσαλονίκης πρότεινε να ενσωματωθούν τα ΤΕΙ Καβάλας και Σερρών στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, το ΤΕΙ Ιονίων Νήσων στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, το ΤΕΙ Ηπείρου στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, τα ΤΕΙ Χαλκίδας και Λαμίας στο Πανεπιστήμιο Στερεάς Ελλάδας, το ΤΕΙ Λάρισας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το ΤΕΙ Καλαμάτας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, το ΤΕΙ Πατρών στο Πανεπιστήμιο Πατρών, το ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας στο Πανεπιστήμιο της περιοχής, ενώ στην Κρήτη θα μπορούσαν να λειτουργήσουν δύο πανεπιστήμια, τα οποία θα «απορροφήσουν» τα τμήματα των ΤΕΙ. Τα οφέλη μίας τέτοιας αναδιάρθρωσης συνδέονται με τη διεύρυνση των επιλογών των φοιτητών, τη διεπιστημονικότητα, τη μέγιστη αξιοποίηση του προσωπικού και τον περιορισμό των διοικητικών και διαχειριστικών δαπανών. «Καμία αλλαγή δεν μπορεί να γίνει εάν δε συμφωνήσουν τα τμήματα και τα ιδρύματα», διευκρίνισε ο κ. Καρακολτσίδης.
Σημαντικό θεωρείται και το ζήτημα της παρακολούθησης των μαθημάτων από τους φοιτητές, δεδομένου ότι χιλιάδες επιτυχόντες των πανελλαδικών εξετάσεων εγγράφονται στις σχολές εισαγωγής τους, αλλά δεν εμφανίζονται στα αμφιθέατρα. Η ανώτατη εκπαίδευση, σύμφωνα με τον κ. Καρακολτσίδη, αριθμεί 600.000 εγγεγραμμένους φοιτητές, εκ των οποίων οι 250.000 είναι «ενεργοί». Μετά την καθιέρωση του βαθμολογικού πλαφόν (10) για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, περί τα 40 τμήματα της περιφέρειας δεν είχαν φοιτητές. «Τα περισσότερα εξ αυτών είχαν εξειδικευμένα αντικείμενα και η πρόσβαση στην αγορά εργασίας είναι δύσκολη», σχολίασε ο κ. Καρακολτσίδης.
Αγγελιοφόρος